Historia Łukasiewicz – WIT​

Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 kwietnia 1927 r. powstało przedsiębiorstwo Państwowe Wytwórnie Uzbrojenia, w skład którego weszły cztery wytwórnie:

• Fabryka Karabinów w Warszawie,
• Fabryka Broni w Radomiu,
• Fabryka Amunicji w Skarżysku,
• Fabryka Sprawdzianów w Warszawie.

Podstawowymi zadaniami tych jednostek były:

• kontrola i odbiór sprzętu produkowanego na użytek wojska,
• udzielanie pomocy zakładom produkcyjnym w zakresie zastosowania nowych materiałów,
• udoskonalanie powłok,
• podwyższanie właściwości użytkowych, zwłaszcza produkowanych sprawdzianów itd.

Ważnymi kierunkami działalności były również rozpowszechnianie dorobku, poszerzanie wiedzy potrzebnej do produkcji elementów (maszyn) w ważnych gałęziach gospodarki oraz nawiązywanie współpracy z innymi jednostkami badawczymi.

Założenie Fabryki Sprawdzianów w Warszawie przy ulicy Duchnickiej jest uznawane za początek działalności Instytutu Mechaniki Precyzyjnej.

Po zakończeniu II wojny światowej decyzją ówczesnego Ministerstwa Przemysłu i Handlu zostaje wznowiona działalność badawcza jednostek w ramach Centralnego Zakładu Techniczno-Badawczego (CZTB) z wyodrębnionymi trzema działami specjalistycznymi: zbrojeniowym, lotniczym, metaloznawczo-chemicznym.

W 1948 r. w miejsce CZTB zostaje powołany Główny Instytut Mechaniki (GIM). W jego skład wchodzi siedem instytutów mających pełnić rolę jednostek badawczych, w tym m.in. Instytut Mechaniki Precyzyjnej (IMP) i Instytut Metaloznawstwa i Obróbki (IMO). Po rozwiązaniu GIM w 1951 r. instytuty zaczynają działać samodzielnie.

Podstawą powstania IOMB była ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o tworzeniu instytutów naukowo-badawczych dla potrzeb gospodarki narodowej (Dz.U.R.P Nr 5, poz. 38). Instytut funkcjonował już od 1 stycznia 1951 r. Usankcjonowano to zarządzeniem Ministra Budownictwa Przemysłowego z 24 kwietnia 1951 r., które ukazało się w Monitorze Polskim Nr A-59 poz.783. Intencją było stworzenie instytutu zajmującego się problematyką organizacji, mechanizacji i ekonomiki budownictwa, który mógłby uzupełnić braki rozeznania naukowego w rozwijającym się budownictwie polskim, a wyniki jego prac naukowo-badawczych powinny wpłynąć na zwiększenie wydajności pracy, skrócenie terminów realizacji budów i obniżenie kosztów inwestycji. Siedzibą Instytutu mieściła się przy ul. Filtrowej 1.

Instytut Organizacji i Mechanizacji Budownictwa (IOMB), z którego wyłonił się dzisiejszy Sieć Badawcza Łukasiewicz (Łukasiewicz – IMBiGS), powołany został sześć lat po wojnie, której niszczycielskie ślady były powszechnie jeszcze bardzo odczuwalne. Stąd powstała potrzeba utworzenia państwowego instytutu, który zajmowałby się tworzeniem podstaw rozwoju najważniejszych elementów ówczesnego budownictwa, a więc jego organizacji i mechanizacji. IOMB, pomimo trudności związanych z tworzeniem własnego zaplecza materiałowo-technicznego oraz doborem odpowiedniej kadry naukowej, od początku uczestniczył w realizacji zadań, jakie przed nim postawiono.

W pierwszych latach działalności, Instytut opracowywał i wykonywał prace naukowo-badawcze w dziedzinie organizacji i mechanizacji budownictwa, mające na celu postęp techniczny i ekonomiczny.

W szczególności do zadań Instytutu należało:

• prowadzenie badań technicznych i ekonomicznych w zakresie organizacji budownictwa oraz produkcji pomocniczych dla budownictwa;
• prowadzenie badań technicznych i ekonomicznych w zakresie mechanizacji produkcji budowlano-montażowej i produkcji zakładów pomocniczych oraz konstrukcji prototypów maszyn, sprzętu i narzędzi budowlanych
• prowadzenie badań w zakresie ekonomiki przedsiębiorstw budowlano-montażowych i produkcji pomocniczej
• stawianie wniosków i inicjowanie wykonania nowych typów maszyn budowlanych przez przemysł krajowy oraz inicjowanie typizacji elementów maszyn budowlanych.

Poza działalnością naukową prowadzono też konsultacje, wykonywano ekspertyzy oraz inne prace techniczne. Powstawały stacje normatywno-doświadczalne zbierające dane z różnych budów. Powołano Specjalne Grupy Robocze IOMB, które zostały oddelegowane do wsparcia budowniczych Huty im. Lenina w Nowej Hucie i Huty im. Bieruta w Częstochowie.

Instytut współdziałał przy wznoszeniu obiektów przemysłowych, tj.: fabryki w Ogrodzieńcu, Huty Pokój w Rudzie Śląskiej, Huty Baildon w Katowicach, Huty Stalowa Wola, Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie, Elektrociepłowni na Żeraniu, Suchego Doku w Gdyni, Stadionu X-lecia w Warszawie, Hali Sportowo-Widowiskowej w Katowicach, Elektrowni w Kozienicach i w Bełchatowie oraz przy uruchomieniach nowo powstałych inwestycji np. przy rozruchu  Rurociągu Płockiego, płuczki węglowej w Kopalni Walenty-Wawel oraz ujęcia wodnego na Wiśle w Warszawie i Zalewu Czorsztyńskiego.

Prace naukowo-badawcze prowadzone w Instytucie dot. rozwoju maszyn budowlanych obejmowały przede wszystkim badania prototypów maszyn ukierunkowane na usprawnienia ich konstrukcji i ocenę przydatności dla budownictwa, a wykazane w trakcie badań niedomagania były niezwłocznie korygowane przez konstruktorów przed uruchomieniem produkcji seryjnej. W latach 1958-1976 w Instytucie opracowano blisko 2000 analiz wynikających z tych badań.

Towarzyszyły tym działaniom opracowania metodyczne w zakresie programowania badań maszyn, rozwoju metod badawczych i techniki pomiarowej oraz rozwój bazy badawczej instytutu. Opracowano również podstawy i zasady obsługi technicznej i napraw maszyn. Powstały m.in. instrukcje dotyczące napraw planowo-zapobiegawczych, robót zimowych, sporządzania dokumentacji technologicznej z uwzględnieniem mechanizacji itp. Ogółem opracowano i wdrożono blisko tysiąc instrukcji.

W 1954 r. Instytut Metaloznawstwa został włączony do Instytutu Mechaniki Precyzyjnej. Od tego momentu IMP, na mocy uchwały Prezydium Rządu, „prowadzi prace badawczo-teoretyczne, konstrukcyjne i technologiczne w zakresie metaloznawstwa i powłok ochronnych w całej gospodarce narodowej”.

Po wyodrębnieniu ze struktury IOMB zakładów obszaru organizacji i ekonomiki budownictwa, z których stworzono Instytut Organizacji, Zarządzania i Ekonomiki Przemysłu Budowlanego – późniejszy ORGBUD, i połączenia pozostałych zakładów z obszaru mechanizacji budownictwa z pracowniami Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego ZREMB, z dniem 1 stycznia 1973 r. powstał IMB. Intencją było utworzenie silnej jednostki integrującej i koordynującej całą działalność naukowo-badawczą, rozwojową i wdrożeniową w dziedzinie mechanizacji procesów budowlanych oraz rozwoju maszyn i urządzeń dla budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych. Siedzibą główną były zabudowania przy ul. Racjonalizacji 6/8.

Do IMB przyłączono od 1 października 1986 r. Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Kruszyw Budowlanych z Warszawy, a od 31 grudnia 1986 r. Zakład Górniczo-Technologiczny IMMB w Kielcach. Było to efektem reorganizacji tego obszaru przemysłu. Przez przyłączenie tych jednostek wzmocniono zakłady naukowe Instytutu zajmujące się badaniami kruszyw i kamienia naturalnego. Od tego momentu siedziba Instytutu mieści się przy ul. Racjonalizacji 6/8 w Warszawie.

Instytut przekształcono w jednostkę badawczo-rozwojową o międzyresortowym zakresie działania.

14 maja 2002 r. włączono w strukturę IMBiGS Instytut Informacji Naukowej Technicznej i Ekonomicznej z Warszawy oraz Instytut Gospodarki Odpadami z Katowic, który jako Centrum Gospodarki Odpadami staje się oddziałem zamiejscowym IMBiGS w Katowicach przy ul. Kossutha 6. Poszerza to znacznie możliwości naukowo-badawcze Instytutu w zakresie problematyki ochrony środowiska oraz upowszechniania informacji.

20 czerwca 2007 r. włączono w strukturę IMBiGS Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Podstaw Technologii i Konstrukcji Maszyn „TEKOMA” oraz Ośrodek Badawczo-Konstrukcyjny „KOPROTECH”. Sfera działalności naukowo-badawczej Instytutu poszerzyła się o obszar automatyzacji procesów montażu i obróbki ubytkowej.

1 kwietnia 2019 włączono strukturę IMBiGS do Sieci Badawczej Łukasiewicz. Sieć Badawcza Łukasiewicz to unikatowa w skali kraju, trzecia pod względem wielkości w Europie sieć instytutów badawczych przygotowana merytorycznie i organizacyjnie do prowadzenia działalności badawczej i wdrożeniowej. Prace B+R prowadzone w Łukasiewiczu odpowiadają na takie wyzwania społeczne, jak Zdrowie, Zrównoważona Gospodarka i Energia, Inteligentna Mobilność oraz Transformacja Cyfrowa. Łukasiewicz dostarcza atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania technologiczne. Oferuje biznesowi unikalny system „rzucania wyzwań”, dzięki któremu grupa 4 500 naukowców w nie więcej niż 15 dni roboczych przyjmuje wyzwanie biznesowe i proponuje przedsiębiorcy opracowanie skutecznego rozwiązania wdrożeniowego.

Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego to:

• lider w innowacyjnych rozwiązaniach łączących zrównoważoną gospodarkę surowcami i wyrobami z automatyzacja i robotyzacją procesów produkcyjnych
• ceniony partner dla firm szczególnie z sektora małych i średnich przedsiębiorstw w kraju i za granicą
• bogate doświadczenie i kompetencje,
• doskonała orientacja w potrzebach biznesu
• aktywność w europejskiej przestrzeni badawczej i udział w międzynarodowych projektach finansowanych z budżetu Unii Europejskiej

1 stycznia 2023 r. w strukturę Łukasiewicz – IMBiGS włączono Łukasiewicz – Instytut Mechaniki Precyzyjnej z Warszawy.  Po połączeniu powstała nowa nazwa: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Warszawski Instytut Technologiczny. Poszerza to znacznie możliwości naukowo-badawcze z obszaru ochrony przed korozją, innowacyjnych technologii i nowych materiałów, bezpieczeństwa eksploatacji maszyn, energii odnawialnej oraz badania na rzecz obronności i bezpieczeństwa kraju.